Giới tính là đặc điểm sinh học để phân biệt nam và nữ. Người chuyển giới tính nhận thức được bản thân không thuộc về giới tính mà họ được sinh ra. Họ đã lựa chọn can thiệp y khoa để chuyển giới, trở về đúng với bản chất con người thật của mình.
1. Chuyển giới tính là gì
Chuyển giới tính hay còn gọi là phẫu thuật chuyển giới, là khái niệm để chỉ biện pháp can thiệp y khoa thay đổi giới tính của một người. Phẫu thuật bao gồm các công đoạn như: Kiểm tra tâm lý, phẫu thuật chuyển giới, tiêm hormone, phẫu thuật chỉnh hình… Người chuyển giới tính là người đã thực hiện phẫu thuật chuyển đổi giới.
2. Chuyển giới và chuyển giới tính là 2 khái niệm khác nhau
Bên cạnh cụm từ chuyển giới tính, hiện nay còn xuất hiện thuật ngữ chuyển giới. Trên thực tế đây là 2 khái niệm khác nhau, mặc dù nếu chỉ đọc theo từ ngữ đơn thuần nhiều người có thể nhầm lẫn là một.
2.1 Chuyển giới
Chuyển giới (tiếng Anh Transgender) hay hoán tính, là trạng thái một người nhận thức được bản thân thuộc về một giới tính khác với giới tính mà họ sinh ra. Một người sinh ra với dương vật được chỉ định là nam giới nhưng bản thân họ lại nhận thức mình là nữ hoặc người sinh ra có âm đạo nhưng lớn lên lại nhận thức bản thân là nam. Người chuyển giới chưa qua phẫu thuật y khoa.
2.2 Chuyển giới tính
Trái ngược với người chuyển giới, chuyển giới tinh là những người đã nhận thức được giới tính thật của mình và họ lựa chọn can thiệp phẫu thuật để sống với giới tính nhận thức đó. Trong điều 37, Bộ luật dân sự Việt Nam quy định về vấn đề chuyển đổi giới tính, tạo cơ chế pháp lý để giúp những người đang có ý định chổi đổi giới có địa vị bình đẳng như những cá nhân khác trong xã hội.
3. Cách nhận biết
Là những người đã chấp nhận công khai và dám đối diện với giới tính thật của mình nên để nhận biết họ không quá khó.
3.1 Không thích người khác gọi mình theo giới tính lúc ra đời
Nếu bạn không biết cách chọn đại từ xưng hô phù hợp, hãy chú ý lắng nghe cách xưng hô của người phẫu thuật chuyển đổi giới tính với mọi người xung quanh để tránh làm phật ý họ nhé. Bởi những người này họ không thích người khác gọi mình theo giới tính lúc sinh ra, họ luôn mong muốn trở về đúng với giới tính nhận thức.
3.2 Phong cách thời trang khá sành điệu
Khi đã được sống thật với giới tính của mình, người chuyển đổi giới tính không ngại ngần diện những bộ trang phục sành điệu, hợp thời trang, thậm chí là màu mè (nếu chuyển đổi thành gái) để thỏa khao khát bấy lâu của mình. Lúc này, họ chẳng phải dấu diếm bất cứ điều gì, không gò bó mình vào những bộ trang phục phù hợp với giới tính bên ngoài khi sinh ra, họ được vùng vẫy với thời trang, với thân hình hiện tại.
3.3 Xu hướng tính dục khác biệt
Thường bị mọi người mặc định là xu hướng tính dục dị tính. Thực tế người chuyển giới thường có tình cảm, cảm xúc yêu đương với những người thuộc giới tính còn lại. Người chuyển sang nữ sẽ yêu con trai, người chuyển sang nam sẽ yêu con gái.
Ngoài xu hướng chiếm số đông, còn có người chuyển giới dị tỉnh: người có bạn tình/người yêu là nữ thẳng hoặc người chuyển giới nữ có người yêu/bạn tình là nam thẳng; người chuyển giới dị tính, người chuyển đổi giới song tính, toàn tính.
3.4 Khó chịu với tên thật
Tên khai sinh là thứ khiến họ thực sự khó chịu và muốn bỏ lại phía sau. Bạn nên tôn trọng đối với cái tên hiện tại mà họ đang dùng. Ngay cả khi bạn đã biết tên thật của những người này, bạn không nên sử dụng công khai khi họ chưa đồng ý.
3.5 Mong manh rất dễ tổn thương
Họ là một cộng đồng khác trong xã hội, họ chưa được xếp vào nhóm giới tính cụ thể, ngay cả khi đã thực hiện phẫu thuật, bản thân những người này rất nhạy cảm. Họ rất dễ bị tổn thương bởi sự kỳ thị của xã hội, nhất là những người thân, bạn bè xung quanh. Họ cũng không thể chịu đựng được những lừa dối về mặt tình cảm, thậm chí còn phản ứng tiêu cực hơn cả những người giới tính nam hoặc nữ thẳng.
4. Một phần trong bức tranh LGBT
Trong cộng đồng LGBT, những người này được xem là một phần không thể tách rời của bức tranh tổng thể. Họ cũng sẽ phải đối mặt với những tình huống, cảm xúc khi đối mặt với người thân, bạn bè, gia đình và tất cả mọi người trong xã hội.
Có thể được đón nhận, cũng có thể họ sẽ bị kỳ thị nhưng hơn ai hết, họ luôn luôn thể hiện sự mạnh mẽ và nỗ lực hết mình của bản thân để chứng minh cho thế giới, họ cũng là con người, mong muốn được sống bình đẳng.
Người phẫu thuật chuyển đổi giới tính khao khát có được một nửa của mình, sự cảm thông chân thực xuất phát từ tình yêu và thấu hiểu. Khi đã dám công khai, họ sẵn sàng đối diện dư luận, họ không oán trách mà trái lại còn muốn làm thật nhiều điều có ích cho xã hội, để xã hội nhìn nhận họ công minh nhất, công bằng nhất.
5. Những giấy tờ có thể thay đổi
Theo điểm e Khoản 1 Điều 37 của Bộ luật dân sự năm 2015, người chuyển giới tính có quyền và nghĩa vụ đăng ký để thay đổi hộ tịch như: quyền thay đổi họ tên, thay đổi hộ tịch,…Tại Điều 28 của Bộ luật này, công dân có quyền yêu cầu các cơ quan chức năng có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ tên trong trường hợp đã phẫu thuật chuyển đổi giới tính.
Theo Điểm D Khoản 1 Điều 23 Luật Căn cước công dân năm 2014, công dân chuyển đổi giới tính có quyền được yêu cầu đổi, cấp lại thẻ CCCD theo đúng giới tính hiện tại sau phẫu thuật chuyển giới. Như vậy, dù bạn từng thực hiện phẫu thuật chuyển giới tại nước ngoài thì vẫn được đăng ký thay đổi họ tên trên giấy tờ trong nước.
So với trước đây, Bộ luật dân sự năm 2015 của pháp luật Việt Nam được coi là một bước tiến lớn, mang đến nhiều điều kiện, hành lang pháp lý cho việc chuyển đổi giới tính. Những người thuộc giới tính thứ 3, họ không phải né tránh pháp luật mà sống với quyền công dân của chính mình, trên đất nước họ sinh ra.
6. Đối mặt với phân biệt đối xử hàng ngày
Mặc dù xã hội hiện nay xã hội đã có cái nhìn thiện cảm, đón nhận hơn với những người thuộc cộng đồng LGBT nói chung. Thực tế để hòa nhập cùng xã hội và được hưởng những quyền lợi riêng dành cho giới của mình vẫn là điều xa vời.
Trong cuộc sống hằng ngày, họ bị phân biệt đối xử, không được các công ty tuyển dụng, bị những người thân, bạn bè xa lánh, việc khám chữa bệnh, đặc biệt là sử dụng các loại thuốc dành riêng cho người chuyển giới vẫn còn hạn chế.
Chuyển giới tính hiện nay không còn là điều gì xa lạ đối với những người thuộc cộng đồng LGBT nói riêng và toàn xã hội nói chung. Dám sống thật với chính giới tính, chấp nhận đau đớn để dành lại hình dáng mong muốn, xứng đáng được hưởng những điều hạnh phúc nhất giống như bao người bình thường, phải không nào?